این مقاله راهنمای کاملی برای خرید فیوز مینیاتوری است. در این مقاله جامع همه چیزی را که در مورد این نوع فیوزها باید بدانید را گردآوری کرده‌ایم؛ از انواع و اندازه‌های موجود در بازار فیوزها تا بهترین برندهای تولید کننده فیوز مینیاتوری ، عملکرد و کاربرد آنها در مدارها و دستگاه‌های الکتریکی و برقی .
کلید یا فیوز مینیاتوری چیست؟
در ابتدا بهتر است با اصول پایه و اولیه شروع کنیم. اصلا فیوز نام برده چیست؟
فیوز مینیاتوری (miniature circuit breakers) یا به اختصار MBC، نوعی کلید الکتریکی است که به صورت خوردکار و اتوماتیک جریان برق را قطع می‌کند. این کلیدها برای جلوگیری از آسیب رسیدن به مدارهای الکتریکی در مقابل جریان بیش از اندازه و اضافی در مدار به کار می‌روند. طراحی آنها به گونه‌ای است که هنگامی که بار اضافی به مدار وارد شود و یا در صورتی که اتصال کوتاه وجود داشته باشد، به منظور جلوگیری از خراب شدن تجهیزات و بروز خطا در مدارهای الکتریکی جریان را قطع می‌کنند.
این گروه از فیوزها کاربردهای گسترده‌ای دارند و در مکان‌های زیادی از جمله محیط‌های خانگی، تجاری و صنعتی به عنوان اجزای جدا کننده به کار برده می‌شوند. این فیوزها زیرگروهی از خانواده‌ی وسیع قطعات قدرتمند مدار قطع‌کن‌ها هستند.
انواع فیوز مینیاتوری و کاراییشان
انواع مختلفی از فیوز مینیاتوری در بازار وجود دارد؛ که شامل مدل‌های A, B, C, D, K و Z می‌شوند. از میان انواع مختلف نام برده شده مدل‌های B, C و D از مهم‌ترین و پرکاربردترین آنها هستند. هرکدام از این فیوزها به این گونه‌ای طراحی شده‌اند که به قدرت نوسانات الکتریکی احتمالی به نحو متفاوتی پاسخ می‌دهند.
در این قسمت از مقاله به بررسی تفاوت‌های مهم‌ترین انواع فیوز مینیاتوری که در بالا معرفی شد می‌پردازیم.
1. فیوز مینیاتوری نوع B
این نوع از فیوز به گونه‌ای طراحی شده است که در بازه بین 3 تا 5 برابر جریان ایمن تعیین شده به کار افتاده و جریان را قطع کند. نوع B حساس‌ترین فیوز مینیاتوری است که در مدارهای خانگی و تجاری با ولتاژ پایین به دلیل کم بودن احتمال تغییر و نوسان جریان به کار می‌رود. این نوع فیوزها معمولا در مدارهای روشنائی به کار می‌روند.
2. فیوز مینیاتوری نوع C
این نوع از فیوز برای استفاده در دستگاه‌های الکتریکی قوی‌تر و عموما در محیط‌های تجاری و صنعتی طراحی شده است. چرا که احتمال نوسانات جریان در این نوع دستگاه‌ها بیشتر است. نوع C در بازه بین 5 تا 10 برابر جریان ایمن تعیین شده به کار می‌افتد و جریان را قطع می‌کند. موتورهای الکتریکی کوچک و نورهای فلورسنت مثال‌های خوبی برای این دسته از فیوز هستند. برای پریزهای داخل خانه این دسته از فیوزها توصیه می‌شود. تا در هنگام استفاده از دستگاه‌هایی همچون جاروبرقی مشکلی ایجاد نشود.
3. فیوز مینیاتوری نوع D
این نوع از فیوز مینیاتوری کمترین حساسیت را در بین انواع دیگر دارند و در بازه بین 10 تا 20 برابر جریان ایمن تعیین شده فعال می‌شوند. نوع D برای دستگاه‌های تجاری و صنعتی بزرگ طراحی شده است که گاهی در آنها نوسان‌های الکریکی بسیار بزرگی اتفاق می‌افتد. تجهیزات جوشکاری، دستگاه‌های اشعه ایکس و منابع تغذیه یک سری از مثال‌های این نوع از فیوز هستند.
4. فیوز مینیاتوری نوع K
این نوع از فیوزها هنگامی فعال می‌شود که جریان به 8 تا 12 برابر جریان ایمن تعیین شده برسد. و انتخاب خوبی برای به کار بردن در موتورها هستند. این نوع از فیوزهای مینیاتوری معمولا به سختی در بازار یافت می‌شوند.
5. فیوز مینیاتوری Z
این نوع از فیوزها نیز بسیار حساس هستند و هنگامی که جریان به 2 تا 3 برابر جریان ایمن تعیین شده برسد فعال می‌شوند. و در دستگاه‌هایی که در آنها اتصال کوتاه وجود دارد به کار برده می‌شوند.
اجزای فیوز مینیاتوری
فیوز مینیاتوری به صورت کلی شامل اجزای زیر است:
محل‌های اتصال (Terminals)
پنجره‌ی نمایش (Indicator Window) که وضعیت فیوز را نشان می‌دهد. اگر قرمز باشد یعنی فیوز روشن (وصل) است و اگر سبز باشد یعنی فیوز باز (خاموش) است.
اهرم عملکرد (Operating Leveler)
مکانیزم فیوز مینیاتوری
فیوز مینیاتوری از جریان بیش از اندازه‌ای که از می‌تواند به دستگاه‌ها آسیب برساند جلوگیری می‌کند. همچنین در آن یک مکانیزم دفاعی قوی برای به حداقل رساندن آسیب‌ها و جلوگیری از بروز هشدارهای اشتباهی طراحی شده است که توسط جریان اضافه راه اندازی می‌شود.
جریان بیشتر از اندازه باعث می‌شود که نوار فلزی درون فیوزگرم شود، خم شود و قطع کن فیوز را فعال کند. این اتفاق، کلیدی را آزاد می‌کند که نقاط تماس الکتریکی را به منظور محدود کردن قوس (تخلیه الکتریکی) از یکدیگر جدا می‌کند. قوس توسط یک نوار فلزی عایق به نام کانال قوس تقسیم شده و خنک می‌شود. پس از رفع مشکل و تنظیم مجدد فیوز، نقاط تماس الکتریکی دوباره بسته می‌شوند.
به طور کلی فیوز مینیاتوری برای محافظت از مدار در برابر بار و جریان اضافی و اتصال کوتاه طراحی شده است. هر کدام از این اضافه بود جریان یا وجود اتصال کوتاه با فرآیندهای مخصوص به خودشان تشخیص داده می‌شوند. اضافه بودن بار و جریان و محافظت از آن با نوار فلزی و برنامه‌ی بالا رفتن دما که در بالا توضیح داده شد تشخیص داده می‌شود. حفاظت از اتصال کوتاه توسط یک سیم پیچ و برنامه‌ای بر پایه الکترومغناطیس به انجام می‌رسد.
اگر قوس تخلیه الکتریکی بسیار زیاد باشد، فیوز خیلی سریع و در حد یک دهم ثانیه به کار افتاده و خاموش می‌شود. در حالی که اگر مقدار جریان اضافی به جریان ایمن تعیین شده نزدیک باشد به کار افتادن و خاموش شدن فیوز بیشتر طول می‌کشد و در مدت زمان بیشتری پاسخ می‌دهد.
جنس فیوز مینیاتوری
بسته به میزان آمپری که فیوز مورد نظر می‌تواند تحمل کند و هدف آن، قطعات فلزی درون آن می‌توانند از جنس مس الکترولیتی یا آلیاژ نقره باشند. و معمولا پوشش محافظ بیرونی کلیدهای مینیاتوری از جنس نوعی پلاستیک است.
برندهای تولید کننده فیوز مینیاتوری
در این قسمت از مقاله تعدادی از برندهای تولید کننده فیوز مینیاتوری را نام می‌بریم د در قسمت‌های بعدی به بررسی جزئیات آنها می‌پردازیم. معروف‌ترین برندها شامل ABB, Eaton, Legrand, Schneider, Siemens وEuropa هستند.
برند ABB: فیوز تولید شده توسط این برند در مکان‌هان خانگی، تجاری و صنعتی به کار برده می‌شوند. طیف کاملی از انواع فیوزها توسط این شرکت تولید می‌شود که طراحی آنها به گونه‌ای است که برای نصب آنها در زمان و مکان صرفه جویی می‌شود.
برند Eaton: این برند از فیوزها در مکان‌های خانگی کاربردی نداشته و فقط در مناطق تجاری و صنعتی به کار برده می‌شوند. فیوزهای تولیدی حرفه‌ای، ایمن و قابل اعتماد هستند.
برند Legrand: فیوز تولید شده توسط این برند همانند برند ABB در هر سه مکان خانگی، تجاری و صنعتی کاربرد دارند. این برند فیوزهایی با به روزترین فناوری و بالاترین کارایی تولید می‌کند.
برند Schneider: فیوزهای تولیدی این برند در طیف گسترده‌ای از مکان‌ها از جمله صنعتی و تجاری به کار می‌روند. این برند فیوزهای خود را به دقت تست می‌کند و در حفاظت از مدار عالی هستند.
برند Siemens: فیوزهای این برند در طیف گسترده‌ای به کار می‌روند. فیوزهای تولیدی این برند عملکرد بالایی دارند و به راحتی نصب می‌شوند.
برند Europa: فیوز تولید شده توسط این برند بهترین گزینه برای به کار بردن در مکان‌های مسکونی و خانگی هستند. این برند فیوزهای خود را تست شده و مطابق با تمام استانداردها وارد بازار می‌کند.
رنج آمپر فیوز مینیاتوری
تمامی فیوزهای مینیاتوری از نوع BوC,D بسته به برند و ویژگی‌شان می‌توانند رنج 2 تا 32 آمپر را تحمل کنند. اما به طور کلی توانایی تحمل جریان تا 100 آمپر با محدوده جریان عملکردی 0.5 تا 60 آمپر را دارند.
مزایا و معایب فیوز مینیاتوری
در این قسمت از مقاله به بررسی مزایا و معایب فیوز مینیاتوری خواهیم پرداخت.
مزایا
در مقایسه با فیوزهای معمولی نسبت به جریان حساس‌تر هستند.
در برابر اتصال کوتاه سری عمل می‌کنند.
در هنگام اضافه بودن بار و جریان به سرعت عمل می‌کنند.
معایب
هزینه بیشتری نسبت به فیوزهای معمولی دارند.
هزینه برد توزیع در فیوز مینیاتوری بیشتر از فیوزهایی است که قابلیت سیم کشیی مجدد دارند.
نکات مهم در هنگام خرید فیوز مینیاتوری
در هنگام انتخاب و خرید فیوز مینیاتوری باید با توجه به اینکه در کجا می‌خواهید آن را نصب کنید به تعداد درگاه‌های ورودی، میزان آمپر قابل تحمل و جنس آن توجه کنید. همپنین داشتن استاندارد های مربوطه و گارانتی از فاکتورهای قابل توجه هستند.
استانداردها
از آنجایی که فیوز مینیاتوری از آسیب رسیدن به مدارها و دستگاه‌های الکتریکی جلوگیری می‌کند، لازم است تمامی استانداردهای لازم را داشته باشد تا بتوان با اطمینان کامل آن را خریداری کرده و نصب نمود.
گارانتی
برخی از فیوزهای مینیاتوری که برای دستگاه‌های سنگین و یا حساس و گران قیمت استفاده می‌شوند قیمت بالایی دارند و بهتر است این گونه از فیوزها دارای گارانتی باشند تا در صورت خراب شدن بدون ضرر مالی زیادی آنها را تعویض و جایگزین کرد.
عوامل موثر بر کیفیت و قیمت فیوز مینیاتوری
عوامل زیادی می‌توانند بر قیمت فیوز مینیاتوری و کیفیت آن تاثیرگذار باشند. از جمله کاربرد آن، تعداد ترمینال‌های آن، برند تولید کننده، نوع و میزان حساسیت آن، جنس، میزان آمپری که می‌تواند تحمل کند و...
قیمت فیوز مینیاتوری
قیمت فیوز مینیاتوری با توجه به برند آن، تعداد درگاه اتصال، آمپر قابل تحمل آن و بسیاری از فاکتورهای دیگر می‌تواد از 1 پوند تا 11 هزار پوند متفاوت باشد.
خرید عمده فیوز مینیاتوری
اگر به تعداد زیادی از این دسته از فیوزها نیاز دارید خرید عمده فیوز مینیاتوری می‌تواند برای شما صرفه اقتصادی داشته باشد. در معمول‌ترین حالت آنها را می‌توان به صورت بسته‌های 10 تایی خریداری کرد.
