سیم برق از جمله وسایلی به شمار می‌رود که وجود آن در هر نوع ساختمانی بسیار لازم و ضروری است. به عبارتی بهتر می‌توان گفت، تفاوتی ندارد که ساختمان کاربرد مسکونی داشته باشد یا تجاری، در نهایت به برق نیاز داشته و این سیم برق است که وظیفه برق رسانی به نواحی مختلف یک سازه را بر عهده دارد. در سال‌های اخیر با پیشرفت علم و تکنولوژی در زمینه وسایل الکتریکی، سیم و کابل‌های مختلفی تولید می‌شوند که از هر کدام در شرایط خاصی استفاده می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا با سیم برق ساختمان ، انواع آن و کاربرد هر یک بیشتر آشنا شوید.
سیم برق ساختمان چیست؟
سیم برق ساختمان به انواع مختلفی از سیم‌ها گفته می‌شود که برق مورد نیاز برای انواع لوازم خانگی و تجهیزات ساختمانی توسط آن‌ها تامین می‌شود. همچنین سیم‌هایی که از آن‌ها برای انتقال سیگنال‌های صدا و تصویر و هرگونه خدمات ارتباطی تلفن و اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرند را نیز می‌توان در این دسته‌بندی قرار داد. بنابراین تمامی سیم‌ها و کابل‌های درون یک ساختمان مسکونی، اداری یا تجاری را در گروه کلی سیم برق ساختمانی قرار می‌دهیم.
اجزا و جنس سیم برق ساختمانی
سیم یکی از تجهیزات برق‌کشی در ساختمان است. تمامی سیم‌ها در ساختمان از یک یا چند رشته فلز رسانای الکتریکی تشکیل شده‌اند که دارای روکش‌های غیر رسانا برای محافظت از آن‌ها هستند. بخش هادی الکتریسیته معمولا از جنس مس و یا آلومینیوم است. البته باید توجه داشته باشید که سیم‌هایی که از جنس مس هستند رسانایی بیشتری نسبت به نوع آلومینیومی دارند.
انواع سیم برق ساختمانی
سیم ساختمانی بر اساس ویژگی‌های فلز رسانای الکتریسیته درون آن‌ها، نوع هادی (افشان یا مفتولی) و سطح مقطع و تعداد دسته هادی درون آن قابل دسته‌بندی هستند. آشنایی با دسته‌بندی سیم‌های برق بسیار اهمیت دارد زیرا کاربرد و ویژگی‌های هر کدام از این سیم‌ها با هم متفاوت است. در ادامه با انواع سیم برق ساختمان آشنا می‌شویم.
سیم افشان
سیم افشان نوعی سیم برق ساختمان است که دارای رشته‌های متعددی رسانای الکتریسیته نازک است. هر دسته از این رشته‌ها دارای عایق پلیمری (معمولا از نوع پی‌وی‌سی) هستند. جنس این نوع از سیم عموما از مس است اما نوع آلومینیومی آن نیز موجود است. حروف اختصاری AF و MH نیز از نشانه‌های سیم افشان هستند. بنابر استانداردهای این نوع از سیم، بیشینه مقاومت جریان آن باید معادل 13.3 اهم بر کیلومتر باشد.
سیم نیمه‌افشان
سیم نیمه‌افشان دارای انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به سیم افشان است. دلیل این امر قطر بیشتر رشته‌های هادی در این نوع از سیم است. قطر هر مفتول در سیم نیمه‌افشان معمولا بین 1.04 میلی‌متر تا 2.85 میلی‌متر است. مزیت سیم نیمه‌افشان نسبت به سیم افشان در این است که سیم نیمه‌افشان را می‌توان با سطح مقطع بیشتری نسبت به سیم افشان تولید کرد.
سیم نایلون
سیم‌های نایلونی بر اساس تعداد دسته رشته‌ها و نوع روکش آن‌ها شناخته می‌شوند. سیم نایلونی همان سیم‌های دوتایی سفید هستند که از یک طرف به‌هم چسبیده‌اند و همواره در رنگ سفید تولید می‌شوند. این نوع از سیم برای سیم‌کشی توکار و هدایت توسط لوله‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و معمولا از آن در موارد روکار استفاده می‌شود. از سیم نایلونی باید در مکان‌ها و موقعیت‌هایی استفاده شود که فشار مکانیکی بسیار کمی روی سیم‌ها ایجاد می‌شود و این سیم‌ها از استحکام کمتری نسبت به سیم‌های افشان و نیمه‌افشان برخوردار هستند.
سیم مفتول
سیم مفتول نوعی از سیم برق ساختمانی است که فقط دارای یک رشته هادی است. این نوع از سیم برق را با عنوان سیم خشک نیز می‌شناسند زیرا به‌علت ضخامت همان رشته هادی، حالت می‌گیرد. سیم‌های برق مفتول معمولا براساس سطح مقطع رسانای خود تقسیم‌بندی می‌شوند که عموما از 1.5 تا 240 میلی متر مربع است. از مزایای این نوع سیم ساختمانی می‌توان به رسانایی بهتر آن اشاره کرد و از معایب آن می‌توان به انعطاف پذیری پایین و همچنین اتکای آن به تنها یک رشته اشاره کرد. در سیم‌های مفتول به علت وجود تنها یک رشته، در صورت قطعی مدار از دسترس خارج می‌شود.
سیم ارت
برای درک ضرورت وجود سیم ارت در ساختمان می‌توانیم به مواقعی اشاره کنیم که وقتی روی برخی لوازم برقی آشپزخانه دست می‌کشید، جریان برق ضعیفی را حس می‌کنید. این لرزش به‌معنای ضعیف بودن جریان بازگشت برق است. سیم ارت وظیفه تخلیه این بار الکتریکی اضافی را به زمین بر عهده دارد. همچنین از این سیم برای بار اضافی القا شده در مواقعی مانند بروز رعد و برق استفاده می‌شود.
سیم ارت در بسیاری از لوازم برقی بهعنوان سومین رشته سیم در کنار سیم‌های فاز و نول دیده می‌شود. علاوه بر سیم ارت عموما از یک کابل با سطح مقطع بالا نیز برای جمع‌آوری بار اضافی الکتریکی در ساختمان انتقال آن به چاه ارت بهره می‌گیریم. سیم‌های ارت معمولا با رنگ زرد و سبز ترکیبی شناخته می‌شوند.
سیم کیسه ای
سیم کیسه ای یا کابل کیسه‌ای نوعی از سیم برق ساختمان معمولا از دو یا سه رشته سیم افشان با عایق رنگی تشکیل شده است که یک غلاف پی‌وی‌سی کل آن‌ها را دربرگرفته است. کابل کیسه‌ای از جهات مختلفی مشابه سیم زیرگچی است و گاهی در همان کاربری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود این نوع از سیم کاربردهای فراوانی دارد که برخی از آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم:
بهعنوان سیم رابط برای انواع لوازم الکتریکی آشپزخانه و لوازم خانگی دیگر مانند: چرخ گوشت، میکسر، آب‌میوه‌گیری، تلویزیون، یخچال و محافظ‌های برق خانگی
برای برق‌رسانی به انواع تجهیزات روشنایی مانند: چراغ مطالعه، لامپ‌های آویز، نورافکن‌ها و آباژور
بهعنوان کابل تغذیه در تجهیزات اداری مانند: چاپگرها، دستگاه فتوکپی و اسکنرها
کابل تغذیه برای دستگاه‌های الکترونیکی در آزمایشگاه‌ها و برخی دستگاه‌ها در صنایع سبک
سیم زیرگچی
سیم زیرگچی همان‌طور که از نامش پیدا است، نوعی از کابل و دارای چند رشته سیم است که به‌دلیل عایق ضخیم می‌توان از آن بدون استفاده از لوله در زیر گچ استفاده کرد. این نوع از سیم برق ساختمان در برخی موارد که لوله‌گذاری انجام نشده باشد کاربرد دارد. گاهی نیز برای انتقال نیروی الکتریسیته در فواصل کوتاه از این نوع از سیم می‌توان بهره گرفت. سیم زیرگچی عموما دارای دو یا سه رشته از سیم مفتولی سایز 1.5 یا 2.5 با رنج ولتاژی 330 تا 500 ولت است. روکش داخلی هر رشته از پی‌وی‌سی رنگی و روکش بیرونی، پی‌وی‌سی ضخیم به رنگ سیاه یا خاکستری است.
سیم NYM
سیم NYM نوعی سیم زیرگچی است که دارای استانداردهای دقیق و روز جهانی است. این نوع از سیم برق ساختمان معمولا دارای دو تا پنج رشته سیم مفتولی است. هر رشته دارای غلاف رنگی و مجموع آن‌ها نیز دارای یک غلاف کلی پی‌وی‌سی است. حرف NYM در این نوع از سیم به این نکات اشاره دارند:
N: دارای کابل استاندارد (براساس طبقه‌بندی آلمانی)
Y: جداسازی پی‌وی‌سی (PVC براساس استانداردهای اروپا)
M: برخورداری غلاف خارجی
تعداد و رنگ غلاف رشته‌های داخلی سیم NYM را با هم مرور می‌کنیم:
2 رشته‌ای به‌رنگ‌های: (مشکی و سفید) و آبی
3 رشته‌ای به‌رنگ‌های: (زرد و سبز)، (سیاه و سفید) و آبی
4 رشته‌ای به‌رنگ‌های: (زرد و سبز)، (سیاه و سفید)، آبی و قهوه‌ای
5 رشته‌ای به‌رنگ‌های: (زرد و سبز)، (سیاه و سفید)، (مشکی و سفید)، آبی و قهوه‌ای
سیم NYA
سیم NYA در واقع نوعی سیم مفتول با استانداردهای روز دنیا است. این سیم دارای یک لایه عایق پی‌وی‌سی نوع C است. برخی از ویژگی‌های این نوع از سیم برق ساختمان عبارتند از:
دمای نصب ثابت: منفی ۳۰ تا ۷۰ درجه سانتی‌گراد
ولتاژ اسمی: ۴۵۰ تا ۵۰۷
ولتاژ تست: ۲۵۰۰ ولت
سیم NYAF
سیم NYAF همان سیم نرم افشان با استانداردهای روز دنیا است. جنس هادی این سیم، مس آنیل شده کلاس پنج است. حرف اختصاری F نیز در حروف نام آن به‌معنای سیم نرم مسی است. برخی از ویژگی‌های این سیم عبارتند از:
دمای نصب ثابت: منفی 30 تا 70 درجه سانتی‌گراد
ولتاژ اسمی: ۴۵۰ تا ۵۰۷ ولت
ولتاژ تست: ۲۵۰۰ ولت
سیم Y
سیم Y نوعی سیم برق ساختمان بسیار نازک است. قطر خود هادی سیم در حدود ۰.۶ میلی‌متر و قطر عایق پی‌وی‌سی ۰.۴ میلی‌متر است. این نوع از سیم عموما دارای ۲ تا ۴ لایه است که به هم تابیده شده‌اند.
انواع سیم برق ساختمانی از نظر سایز
سایز سیم برق ساختمان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های هر سیم است. منظور از سایز سطح مقطع سیم است که بر اساس میلی‌متر مربع سنجیده می‌شود. همچنین تعداد کنار هم قرار گرفتن رشته‌های سیم در یک کابل نیز می‌تواند در انتخاب اثرگذار باشد. این ویژگی دارای یک نظام شماره‌گذاری ویژه هستند.
برای نمایش کابل‌های چندرشته‌ای از فرمول X*Y استفاده می‌شود. در این فرمول، X تعداد رشته‌های سیم یا هادی جریان الکتریسیته و Y سطح مقطع سیم را نشان می‌دهد. وقتی تعداد رشته‌ها بیش از 16 عدد باشد، عدد دیگری نیز برای نشان دادن سیم نول نمایش داده می‌شود. بنابراین یک کابل 4*2 دارای دو رشته سیم با سطح مقطع 4 است.
کاربردهای انواع سطح مقطع سیم برق ساختمان
سیم 1.5: تجهیزات روشنایی
سایز سیم 2.5: پریزهای برق و کولر آبی
سیم 4: سیم کشی اصلی برق ساختمان و کولر گازی
سیم‌های ۴ رشته‌ای: سیم‌کشی تلفن در داخل واحد
سیم‌های ۸ رشته‌ای: سیم‌کشی آیفون در داخل واحد
برندهای تولیدکننده انواع کابل و سیم برق ساختمانی
در حال حاضر بیش از ۱۵۰ کارخانه در ایران به کار تولید سیم و کابل برق می‌پردازند. علاوه‌بر این کارخانه‌ها برخی کارگاه‌های کوچک نیز به کار تولید سیم برق غیر استاندارد اشتغال دارند. برای انتخاب بهترین نوع سیم برق ساختمان آشنایی با برند تولید کننده نیز می‌تواند مفید باشد، زیرا برخی از تولیدکنندگان دارای استانداردهای جهانی در تولید هستند. با برخی از برندهای برتر سیم برق ساختمانی ایران آشنا می‌شویم:
کابل‌سازی ابهر: این شرکت نخستین تولیدکننده کابل فشار قوی در ایران است و در این زمینه بسیار موفق عمل کرده است
صنعت الکتریک خراسان (افشار نژاد): افشار نژاد در حدود 55 سال سابقه فعالیت دارد و کار خود را با همکاری با یک شرکت ایتالیایی آغاز کرده است. این شرکت همچنین موفق به دریافت انواع گواهی‌نامه‌های ملی و بین‌المللی شده است
صنایع سیم و کابل همدان: چهار دهه فعالیت در عرصه تولید سیم و کابل و ملزومات الکتریکی و دریافت گواهی‌نامه‌های استاندارد بین‌المللی و ملی از دستاوردهای این برند است
شرکت سیم و کابل مغان: کارخانه سیم و کابل مغان دارای بیش از 3 دهه سابقه فعالیت در شهرک صنعتی شاهرود است
کابل و سیم سیمکو: سیمکو در زمینه کابل‌های کواکسیال و مخابراتی دارای بیش از 100 نوع محصول است
سیم و کابل آمل: شرکت تولیـدی سیـم و کابـل آمل در سال 1375 در شهرستان آمل به ثبت رسیده و اولین خط آن در سال 1378 شروع به فعالیت در عرصه صنعت کشور نموده است. این شرکت همواره به کیفیت بالا در تولیدات خود شناخته می‌شود.
سیم و کابل سیمکات: شرکت سیمکات در سال 1353 با هدف تبدیل شدن به یکی از قطب‌های تولید سیم و کابل در خاورمیانه شروع به کار کرد. اکنون به عنوان یکی از شرکت‌های بزرگ و فعال در زمینه طراحی و تولید انواع سیم و کابل شناخته می‌شود.
نکات مهم در هنگام خرید سیم برق ساختمانی
خرید سیم برق ساختمان نیاز به آگاهی مناسب نسبت به انواع سیم، جنس سیم، سایز سیم و کاربردهای هر یک از انواع سیم دارد. در نظر داشته باشید هرگونه اشتباه در زمان خرید سیم برای ساختمان می‌تواند منجر به حوادثی چون آتش‌سوزی یا سوختن لوازم خانگی یا حتی برق‌گرفتگی شود. در ادامه با برخی از نکاتی که باید در زمان خرید سیم برق ساختمان به آن‌ها دقت کنیم، آشنا می‌شویم.
کیفیت سیم برق
کیفیت سیم برق بستگی به برند تولیدکننده و رعایت یا عدم رعایت استانداردهای تولید دارد. همچنین کیفیت عایق نیز بسیار در این زمینه اهمیت دارد، زیرا عایق عامل محافظ سیم برق است و از آن در برابر فشارهای احتمالی و ضربه محافظت می‌کند.
قیمت سیم برق ساختمان
قیمت سیم برق ساختمان بستگی به برند تولیدکننده، جنس هادی الکتریسیته، کیفیت عایق پی‌وی‌سی، سطح مقطع سیم، تعداد رشته‌های سیم در کابل و متراژ کلاف دارد. توجه داشته باشید که خرید عمده سیم می‌تواند باعث کاهش قابل توجه در هزینه‌های خرید شود.
خرید اینترنتی انواع کابل و سیم برق ساختمانی از فروشگاه برق آسا
در بسیاری از مواقع مسئولان پروژه‌های ساختمانی برای خرید انواع کابل و سیم برق ساختمان از روش خرید حضوری استفاده می‌کنند. از مشکلات این روش می‌توان به: مسافتی که باید طی شود، زمانی که باید برای خرید صرف شود و هزینه‌های حمل‌ونقل اشاره کرد. این در حالی است که شما با روش خرید اینترنتی از فروشگاه کالای الکتریکی و تجهیزات روشنایی برق آسا به‌سادگی و با چند کلیک می‌توانید تمامی انواع کابل و سیم مورد نیاز ساختمان را خریداری کنید. به‌دلیل دپو قابل توجه این فروشگاه شما می‌توانید این محصولات را در مقادیر بالا سفارش دهید تا از مزیت کاهش هزینه‌ها و ارسال رایگان برای خریدهای بالای یک میلیون تومان برخوردار شوید.
