اتاقهای خواب
اتاق خواب مکانی برای استراحت، خوابیدن، خواندن و نوشتن، کار کردن، لباس پوشیدن و کارهای فیزیکی دیگر است. نور مناسب برای اتاق خواب نه تنها باید روشنایی لازم برای انجام کارهای چشمی را فراهم کند بلکه از نظر کیفی نیز شرایط روحی و فیزیکی مساعدی برای انجام کارها در افراد ایجاد کند. طراحی روشنایی اتاقهای خواب کودکان و نوجوانان با اتاق خواب والدین و اتاق افراد سالخورده تفاوتهایی دارد.
جدول 8-6: شدت روشنایی در قسمتهای مختلف اتاق خواب
شدت روشنایی متوسط در اتاقها |
نوع فعالیت یا منطقه |
شدت روشنایی افقی (lux) |
شدت روشنایی عمودی (lux) |
اتاق خواب |
30-70 |
20-50 |
مطالعه |
200-300 |
100-200 |
آینه |
50-80 |
80-120 |
داخل کمد |
50-100 |
50-100 |
تعویض لباس |
100-200 |
150-300 |
اتاق خواب اصلی (یا والدین): این اتاق بیشتر به آرامش و استراحت تختصاص دارد. بنابراین توصیه میشود که نور محیطی آن با نور پردازی غیر مستقیم با استفاده از نور پخش چراغهای دیواری یا آباژورها تامین شود و از کاربرد نور مستقیم سقفی خودداری شود. باید در نظر داشت که این اتاق را اغلب دو نفر (زن و شوهر) استفاده میکنند. بنابراین باید نور ملایمی برای آن در نظر گرفت تا هنگام استراحت یکی، دیگری بتواند بدون ایجاد مزاحمت به راحتی در اتاق رفت و آمد کند. از سوی دیگر، اگر نیمه شب فردی بخواهد به سرویس بهداشتی یا آشپزخانه برود با روشنایی زیادی که خواب آلودگی او را ازبین ببرد مواجه نمیشود. بهتر است منابع نوری که این روشنایی را فراهم میکنند با ساختار معماری یا مبلمان موجود در اتاق ادغام شده باشند، برای مثال چراغهای تو کار دیواری که نور را روی زمین پخش میکنند یا چراغهای دفنی نشانگر. با توجه به آنکه در ایران افراد زیادی مبلمان خود را به نجار ها سفارش میدهند، میتوان منابع نوری کوچک مانند انواع LED را به داخل آنها تعبیه کرد.

کمدهای لباس: برای آنکه بتوان براحتی لباسهای داخل کمد و رنگ آنها را تشخیص داد، باید داخل یا مقابل در آنها نورهایی تعبیه کرد. نورهای داخل کمدها باید دارای حسگر باشند تا در زمان باز شدن در کمد ها اتوماتیک روشن شوند. در صورت وجود سقف کاذب در جلوی کمدها میتوان از چراغهای توکار سقفی استفاده کرد که باید نور را به داخل کمد هدایت کنند. به همبن دلیل بهتر است از چراغهای تو کار معمولی قابل تنظیم استفاده شود تا بتوان جهت نور را به سمت داخل کمدها متمایل کرد. باری تشخیص بهتر رنگ لباسها باید از منابع نوری با نور سفید و نمود رنگ بالا استفاده شود.