خیرگی مستقیم و غیر مستقیم

خیرگی مستقیم: توسط منابع نوری طبیعی یا مصنوعی که در میدان دید در جهت نامناسبی قرار گرفته‌اند تولید می‌شود.

خیرگی غیرمستقیم: این خیرگی حاصل از بازتابش آینه‌ای نور از سطوح صیقلی و براق نظیر ورق‌های گلاسه یا صفحه مانیتورها و ... است که تابش‌های نوری را از منابع نوری داخل یا خارج میدان دید دریافت می‌کنند. این نوع خیرگی باعث خستگی زودرس می‌شود.

 خیرگی سازگاری:

این خیرگی اهمیت زیادی دارد ولی در مقررات نورپردازی اشاره‌ای به آن نشده است و هنگامی اتفاق می‌افتد که تفاوت شدت درخشندگی در میدان دید زیاد باشد. چشم خود را با درخشندگی زیاد وفق می‌دهد و تشخیص کنتراست‌های نوری در مناطق کم‌ نورتر، بسیار مشکل یا غیرممکن می‌شود. در صورت حذف منبع نور، چشم بلافاصله نمی‌تواند خود را با این شرایط سازگار کند زیرا برای تشخیص اشیا در نور کم به زمان بیشتری نیاز دارد.

 آثار ناشی از خیرگی عبارت‌اند از:

ـ خیرگی آزار دهنده: باعث کاهش آرامش بصری می‌شود بدون آنکه بینایی را مختل یا تضعیف کند.

ـ خیرگی ناتوان کننده: باعث کاهش قدرت دید می‌شود یا آن را مختل می‌کند ولی لزوماً روی آسایش بصری تأثیر ندارد ولی می‌تواند خطراتی داشته باشد و باید محدود شود.

خیرگی ناتوان کننده فقط در نورپردازی محیط‌های خارجی در نظر گرفته می‌ود ولی خیرگی آزاردهنده که در اثر یکنواخت نبودن درخشندگی در محیط بوجود می‌اید، عاملی است که هم در نورپردازی محیط داخلی و هم خارجی باید مورد توجه قرار گیرد.

محدود کردن خیرگی غیرمستقیم

برای جلوگیری از خیرگی غیرمستقیم، چراغ‌هایی که تأمین کننده روشنایی ناحیه کار چشمی هستند باید خارج از ناحیه آزاردهنده قرار گیرند. ناحیه آزاردهنده منطقه‌ای است که چراغ‌های واقع در آن روی سطح کار چشمی بازتاب ایجاد می‌کنند. بازتاب آینه‌ای اشعه‌های نورانی باعث ایجاد هاله‌ نورانی روی سطوح کار چشمی‌ می‌شود. شدت هاله نورانی بستگی به نوع و میزان صیقلی بودن سطح دارد.

محدود کردن خیرگی غیرمستقیم در فضاهای اداری، موزه‌ها و گالری‌ها اهمیت زیادی دارد. زیرا بازتاب نور روی صفحه مانیتور‌ها با شیشه تابلوها مزاحمت شدید ایجاد می‌کند.